Schitterend sieraad ~ ‘Bijou brillant’

Sinds 14 september 2007 is in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden de tentoonstelling ‘Schitterend Sieraad’ te zien, met de “mooiste sieraden uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden, afkomstig uit het vroege Nederland, de Klassieke Wereld, het oude Nabije Oosten en Egypte”. Een paar dagen geleden ben ik erheen geweest met mijn kralenvriendin Mayra en onze Russische sieradenlerares Anna. Het was erg druk bij de ‘eigenlijke’ expositie, dus wat lastig om foto’s te maken. Maar op de speciale sieradenroute door het museum langs allerlei antieke juwelen en prachtige creaties van vier hedendaagse edelsmeden, was het een stuk gemakkelijker om te fotograferen.

[Depuis le 14 septembre 2007, on peut aller voir au Musée National des Antiquités à Leyde, l’exposition ‘Schitterend Sieraad’ (‘Bijou brillant’), comportant les “bijoux les plus beaux de la collection du musée, provenant de la Hollande ancienne, du monde classique, du Proche Orient ancien ainsi que d’Egypte. Il y a quelques jours, j’y suis allée avec mon amie perleuse Mayra et notre professeur de perlage russe Anna. A l’exposition proprement dite, il y avait beaucoup de monde,   donc assez difficile de faire des photos. Cependant, sur la route des bijoux – spécialement conçue pour l’exposition et qui parcourait le musée, tout en menant à toutes sortes de bijoux anciens ainsi que des créations magnifiques de quatre orfèvres contemporains – photographier était bien plus facile.]

De ‘fibula van Dorestad’ is een van de beroemdste archeologische vondsten van Nederland. De fibula is gevonden in 1969 in een waterput in Dorestad (Wijk bij Duurstede). De stijl van de gouden broche, ingelegd met gekleurd glas, halfedelsteen en parels, is die van kerkelijk edelsmeedwerk van Bourgondische ateliers uit de tijd van Karel de Grote. De fibula is gemaakt rond 800, waarschijnlijk voor een hooggeplaatst persoon. Het kostbare sieraad is waarschijnlijk in de put verborgen voor de Vikingen, die in de vroege negende eeuw aanvallen uitvoerden op Dorestad.

[La ‘fibule de Dorestad’ est l’une des trouvailles archéologiques les plus célèbres des Pays-Bas. La fibule a été trouvée en 1969 dans un puits à Dorestad (Wijk bij Duurstede). Le style de la broche en or, insérée avec du verre coloré, des pierres semi-précieuses et des perles précieuses, est celui de l’orfèvrerie ecclésiastique des ateliers bourguignons du temps de Charlemagne.

Het werk van goudsmid Jacob de Groes (1941, Delft) staat in en buiten Nederland in hoog aanzien. De vormverwantschap met Nederlandse prehistorische en middeleeuwse sieraden is treffend, maar toeval. De Groes neemt de edelsteen als uitgangspunt van zijn creatie, waarna hij het ontwerp verder vormgeeft. Daarbij volgt hij steeds een nieuwe lijn, het ene jaar bijvoorbeeld vormen uit de natuur, het andere geïnspireerd op bouwkundige concepten.

[L’oeuvre de l’orfèvre Jacob de Groes (1941, Delft) est fort considérée aux Pays-Bas ainsi qu’à l’étranger. La parenté des formes avec les bijoux hollandais préhistoriques et médiévaux est frappant, mais fortuite. De Groes prend la pierre précieuse comme point de départ de sa création, après quoi il continue a façonner le dessin, tout en suivant à chaque fois une ligne nouvelle, s’inspirant par exemple des formes de la nature une année, et l’année après, de formes architectoniques.]

Een reis naar Egypte heeft voor Anneke Schat (1942, Amsterdam) de basis gelegd voor haar collectie ‘Piramidale sieraden’. Haar creaties onderzoeken de grenzen tussen tijden en culturen, tussen sieraad en sculptuur.

[Un voyage en Egypte a établi les bases pour la collection ‘Bijoux piramidales d’Anneke Schat (1942, Amsterdam). Ses créations examinent les limites entre les temps et les cultures, entre bijou et sculpture.]

De eerste sieradenlijn van Bibi van der Velden (1980, New York), ‘wearable works of art’, bestaat uit collages van antieke juwelen, schelpen, parels, halfedelstenen en gevonden voorwerpen, die een nieuw artistiek leven krijgen in een uitbundige vormgeving. Eind 2006 lanceerde ze haar ‘Fine Jewelry Line’, waarin uitsluitend goud, platina en edelstenen zijn verwerkt. Speciaal ter gelegenheid van deze tentoonstelling heeft de kunstenares een collectie ontworpen, geïnspireerd op de verzamelgebieden van het museum.

[La première collection de bijoux de Bibi van der Velden (1980, New York) , ‘wearable works of art’, se compose de collages de joaillerie ancienne, de coquillages, de perles fines, de pierres semi-précieuses et d’objets trouvés, auxquels elle a donné ainsi un nouvelle vie artistique dans une esthétique exubérante. Fin 2006, elle a lancé sa ‘Fine Jewelry Line, où elle n’a utilisé que de l’or, du platine et des pierres fines. A l’occasion de cette exposition, l’artiste a conçu une collection spéciale, inspirée par les domaines de collection du musée.]